Dolański, Dariusz (1966 - ) - red.
W 1970 r., otwierającym ramy chronologiczne niniejszego artykułu, Służba Bezpieczeństwa (SB) zorganizowała rozpracowanie mniejszości ukraińskiej w ówczesnym województwie zielonogórskim w ramach tzw. sprawy obiektowej, której nadano kryptonim "Beta". Prowadzono ją aż do stycznia 1990 r., dostosowując do zmian podziału administracyjnego kraju i przemian strukturalnych aparatu bezpieczeństwa. ; Jej spuścizna w postaci materiałów archiwalnych, mimo ich znacznego przerzedzenia, stanowi ważnąpodstawę źródłową do poznania nie tylko działań SB wobec Ukraińców na Ziemi Lubuskiej, ale także życia społecznego tego środowiska. ; Ramy końcowe niniejszego szkicu wyznaczył rok 1980, stojący pod znakiem kolejnego przesilenia politycznego w dziejach Polski Ludowej. Po tym okresie drastycznie spada liczba zachowanych dokumentów związanych ze sprawą "Beta". Ujęty w tytule artykułu termin "Ziemia Lubuska" odnosi się do terenu województwa zielonogórskiego do 1975 r., a po tej dacie do obszaru województw gorzowskiego i zielonogórskiego. Bazę źródłową stanowiły materiały zgromadzone w oddziałach Instytutu Pamięci Narodowej, a przede wszystkim w Oddziale w Poznaniu.
Ukrainian population relocated in the territory of the Lubusz Land was the target of the intensiva control from the communist safety apparatus. This apparatus had custody of the whole population of the People`s Republic of Poland could not omit the environment involved in tragic events of the previous war, having numerous compatriots behind the "iron curtain" and, what is most important,trying to retain its national identity. Meanwhile, Polish authorities realised consequently the policy of assimilation which led to stabilisation of the Ukrainians in Western and Northern territories and also blended them in a single-ethnic society. ; As the archival documents from the Lubusz Landshow, local structures of the Security Service played the significant role in these actions. Their operational work in the 70s of the previous century was organised as part of the affair of the code name "Beta". In practice it included permanent monitoring of the Ukrainian population (which also involved conducting "quasi" sociological surveys), restricting its socio-cultural and religious activity, developing spy network and taking temporary repressions against leaders of this society. ; These activities were taken under pretence of liquidating the "harmful nationalistic activity" which hindered the process of the allegedly "natural" assimilation of the Ukrainians. The chronological scope of the article (1970-1980) is basically the same as the decade of ruling of the First Secretary of the Central Committee of the Polish United Workers` Party, Edward Gierek. The inner censorship here is the year 1975 which indicates the change of territorial division of the country, including the Lubusz region, into two voivodeships: Zielona Góra Voivodeship and Gorzów Voivodeship. ; In the first part the author describes the sociallife of the Ukrainians in Lubusz Land scen through the prism of interests of the Security Service. In the following part the main directions of operational activities aimed at Ukrainian minority in the regions of Zielona Góra and Gorzów are presented. The third part of the article which is the review of the most crucial operating affairs, depicts surveillance of contemporary leaders of Ukrainian population. The source bases are the materials gathered in departments of the lnstitute of National Remembrance and, above all, the department in Poznań.
Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego
Feb 14, 2022
Mar 30, 2021
71
https://www.zbc.uz.zgora.pl/publication/64978
Dudra, Stefan Dolański, Dariusz (1966 - ) - red.
Jawornicka, Aleksandra Kwiatkowski, Mariusz - red.
Marcinkowski, Tadeusz Siatecki, Alfred (1947- ) König, Rita Zwolińska, Grażyna Draguła, Andrzej Werszler, Rafał Wesołowski, Jacek Markiewicz, Czesław Sobkowiak, Czesław (1950- ) Mielczarek, Wojciech Wittbrot, Marek Panajutinis, Panos N. Dobrucki, Krzysztof Wojtyła, Konrad Kistinelis, Spiros Haupe, Agnieszka Krzeszewska-Zmyślony, Barbara Mielczarek, Ewa Mich, Zbigniew Seferis, Jorgos Slaska, Ewa Maria Chadzinikolau, Nikos Łazuka, Władysław Melikidze, Giorgi Vorias, Thodoris Kufel, Sławomir Warszawski, Mieczysław (1950- ) Klejmont, Wacław Makarewicz, Maciej Wakulik, Anna Gorzechowski, Grzegorz - red.
Dzwonkowski, Tadeusz Osękowski, Czesław (1952- ) - red. Skobelski, Robert (1968- ) - red.
Cincio, Arkadiusz Dolański, Dariusz (1966 - ) - red.
Towpik, Witold Osękowski, Czesław (1952- ) - red. Skobelski, Robert (1968- ) - red.
Dudra, Stefan Osękowski, Czesław (1952- ) - red. Skobelski, Robert (1968- ) - red.