Zachowany do dnia dzisiejszego w Zaborze pałac, wzniesiony został przez hr. Heinricha Johanna von Dünnewald w 4 ćwierci XVII wieku w typie wczesnobarokowych rezydencji francuskich. Po 1745 roku został rozbudowany w okazałą barokową rezydencję przez hr. Friedricha Augusta von Cosel. Niewielkie zmiany wprowadzono w XIX wieku, gdy należał do rodu von Schönaich-Carolath. ; W literaturze przedmiotu utrwalił się pogląd, że von Dünnewald wzniósł pałac na miejscu starszej, drewnianej siedziby, która została spalona. Wymaga on weryfikacji w związku z dokonanym w 2014 roku odkryciem. W trakcie remontu elewacji natrafiono na manierystyczne sgraffita, którymi ozdobione były elewacje starszej, nieznanej dotąd murowanej budowli. ; Sgraffita z Zaboru są analogiczne pod względem kompozycji, ornamentyki oraz techniki do wystroju elewacji pałacu w Broniszowie, datowanego na 1606 roku, co rzuca nowe światło na dzieje pałacu w Zaborze i fazy jego budowy. Należy przyjąć, że już w początkach XVII wieku wzniesiono tu murowaną siedzibę. Inicjatorem budowy był zapewne Christoph von Dyhrn, który w 1604 roku pojął za żonę Anne von Stentzsch, zaś cztery lata później został zamordowany na swoim zamku w Zaborze. ; Wspomniany po raz pierwszy w źródłach w 1608 roku zamek jest zapewne budowlą, na której ślady natrafiono w trakcie remontu. Nie ulega więc wątpliwości, iż historia pałacu w Zaborze wymaga uwzględniania jego starszej fazy tj. murowanego zamku, którego pozostałości należy szukać w strukturze skrzydła zachodniego pałacu, przyjmując czas powstania budowli, dekorowanej w technice sgraffita, z wykorzystaniem manierystycznej ornamentyki, na początek XVII wieku.
The property in Zabór from the fifteenth century belonged, among others, to families: von Tschammer, von Dyhrn, Montani, von Dünnewald, von Cosel and von Schönaich-Carolath. The testimony of its magnificence is a palace built by Count Johann Heinrich von Dünnewald in the 4th quarter of the seventeenth century, in the type of early baroque French residence, which, after 1745 was expanded in a magnificent baroque residence by Count Friedrich August von Cosel. ; In 2014 during the renovation of the monument one encountered a mannerist sgraffito, and facades of the old previously unknown buildings, were decorated with it, dating back probably to the early seventeenth century, which sheds a new light on the history of the monument and its construction phases.
tytuł dodatkowy: Prace z Inżynierii Lądowej i Środowiska
Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
Civil and Environmental Engineering Reports (CEER), No 23
Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego
Sep 12, 2022
Jun 9, 2022
101
https://www.zbc.uz.zgora.pl/publication/68115
Bielenis-Kopeć, Barbara Eckert, Wojciech - red.
Błaszczyński, Tomasz Sokołowski, Wojciech Kuczyński, Tadeusz - red.
Rutkowski, Zygmunt Sauter, Wiesław (1905-1996) - red.
Ruszczyńska, Marta Kulczycka, Dorota - red. nauk. Ruszczyńska, Marta - red. Brylla, Wolfgang J. - red. Gazdecka, Elżbieta - red.
Górski, Adam - fot. Karp, Paweł - fot.
Górski, Adam - fot. Karp, Paweł - fot.
Górski, Adam - fot. Karp, Paweł - fot.