Autor:
Współtwórca:
Kaczor, Monika - red. nauk. ; Kładoczny, Piotr - red. nauk.
Tytuł:
Tytuł publikacji grupowej:
Temat i słowa kluczowe:
Fedorowicz, Krzysztof (1970- ) ; narracja ; czas ; historia ; szacunek ; narration ; time ; history ; reverence
Streszczenie:
Szkic stanowi próbę omówienia dwóch książek Krzysztofa Fedorowicza wydanych w roku 2012 ("Grünberg") i 2020 ("Zaświaty. Opowieści o nieprzemijaniu") w perspektywie uwidocznionej w nich złożoności czasu. Szczególnie ta kwestia w powieściach przyciąga uwagę. Prawdopodobne bądź nawet rzeczywiste zdarzenia są w nich opowiadane w czasie teraźniejszym, w efekcie czytelnik obserwuje je "in statu nascendi". ; Osoby, które zmarły wieki temu, wciąż żyją i - jak się zdaje - dlatego przeszłość w młodszej powieści jawi się jako współczesność. To dlatego August Grempler, urodzony pod koniec XVIII stulecia, ma możliwość wejścia na pokład samolotu lądującego w Berlinie, ma też wyjątkową okazję, by obchodzić swoje urodziny po upływie grubo ponad 200 lat. Wspomniany właśnie bohater pracuje w winnicy, teraz przycina winorośle czy produkuje własne rodzaje win. ; Ten sposób opowiadania wskazuje autora?narratora, który przyjmuje np. osiągnięcia dawniejszych metod uprawy winorośli, stosowanych i doskonalonych przez wieki, co oznacza, że warto je powtarzać. Taka postawa rodzi podziw dla opisywanych miejsc, krajobrazu, gleby oraz jej ukrytych skarbów dziejowych, zagrzebanych bądź jedynie pozostawionych w tej ziemi (jak szkielety, zegarki, buty, sukienki itd.), ale także dla zwyczajnych epizodów z ludzkiego życia - przypominanych lub zacytowanych przez pisarza (rzeczywiste dzienniki, sprawozdania). ; Pomysł Fedorowicza na ukazanie sedna zawartości obu książek świadczy o głębokim szacunku dla najważniejszych wartości, jak dobro, prawda i piękno, które są obecne zarówno w "Grünbergu", jak i zwłaszcza w "Zaświatach". Wyłącznie szacunek może zrodzić wrażliwość wobec nowego domu, wrażliwość bez względu na uprzedzenia, dawniejszą niesprawiedliwość czy konsekwencje politycznych lub wojennych konfliktów, niemniej z pamięcią o protoplastach (często bezimiennych, zapomnianych). Oznacza to bliskość z zasadą etyki Alberta Schweitzera sformułowaną krótko: "szacunek dla życia". Dzięki temu pozyskana mała ojczyzna wydaje się tam, czyli tu, czasowo i przestrzennie. "Tu, czyli tam"?
Abstract:
The sketch is an attempt to present two books by Krzysztof Fedorowicz released in 2012 ("Grünberg") and 2020 ("Zaświaty. Opowieści o nieprzemijaniu" ["Afterworlds. Stories on everlasting"]) in the perspective of their time complexity. The matter draws attention in the novels particularly. Apparent or even real past stories are narrated in the present tense(s) intentionally that results in leader`s seeing the facts "in statu nascendi". ; Figures - who passed away centuries ago - are still alive and, as it seems, therefore past in the younger novel appears as contemporariness. That is why August Grempler, born in the end of XVIII, is able to enter an airplane landing in Berlin and had an incredible opportunity to celebrate his birthday after much more than two hundred years. The above mentioned character works at a vineyard, cutting the grapevines or refining his own types of wine nowadays. ; Such a way of retelling appoints the author?narrator who accepts e.g. previous viticulture achievements applied and being improved during centuries that means they are worth repeating. The attitude leads to admiration for described places, landscape, soil, and its hidden historic treasures buried or just left in the ground (like skeletons, watches, shoes, dresses etc.) but also for common episodes of people`s life - recollected or quoted by the writer (actual diaries, reports). ; Fedorowicz idea on presenting the essence of the books` content proves deep esteem for the most important values like the good, truth and beauty which is present in "Grünberg" as well as in "Afterworlds" especially. Only reverence may arise sensibility towards a new home regardless to prejudice, evidences of former injustice or war and political conflicts consequences, nevertheless with memory of (often unnamed, forgotten) ancestors. That means closeness to Albert Schweitzer ethics principal formulated in short: "reverence for life". Thanks to that the obtained small motherland seems to be there that is here, temporalny and spatially. "Here that is there"?
Opis:
seria: Prace Aksjologiczne: język, literatura, kultura, t. 3 ; Świat opiera się na wartościach. Aksjologizowanie jest zjawiskiem powszechnym i codziennym, które spotykamy w większości sfer naszego funkcjonowania. Ludzie organizują w ten sposób przestrzeń, budują na ich podstawie relacje z innymi i oceniają wszelakie działania oraz wytwory tych działań. ; W kolejnym tomie "Prac Aksjologicznych" zagadnienia poświęcone aksjologii dotyczą kilku obszarów. W pierwszej części artykuły mają charakter ogólny i przekazują wyniki badań prowadzonych w zakresie filozofii i odniesień kulturowych. Druga część prezentowanego tomu osadza się na wartościach eksponowanych w języku i przekazach tekstowych. ; Trzecia część niniejszego tomu została poświęcona literackim ujęciom wartości. Dwie końcowe części zawierają nowe elementy w "Pracach Aksjologicznych". Pierwszy dotyczy debiutów naukowych studentów polonistyki zielonogórskiej. Z kolei w części poświęconej małym formom pisarskim zostały przedstawione studenckie prace etapowe oraz najciekawsze rozprawy uczestników Olimpiady Literatury i Języka Polskiego z 2021 roku (z "Wprowadzenia do tomu").
Wydawca:
Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
Data wydania:
Typ zasobu:
Format:
DOI:
Strony:
Źródło:
Prace Aksjologiczne: język, literatura, kultura, t. 3