Struktura obiektu

Współtwórca:

Karp, Paweł - fot. ; Górski, Adam - fot.

Tytuł:

Zielona Góra (kościół Matki Bożej Częstochowskiej, obecnie kościół św. Jadwigi) - dzwon (datowanie 1763 r.)

Temat i słowa kluczowe:

Zielona Góra ; Dzwony - Zielona Góra (okręg) - do 20 w. ; inskrypcja ; dzwon spiżowy

Opis:

Dzwon. Spiż. Średnica: 85 cm, wysokość: 76 cm. Na górnej krawędzi biegnie inskrypcja (A). Na płaszczu umieszczone są inskrypcje (B) i (C), natomiast (D) biegnie wokół wieńca. ; Inskrypcja (B) stanowi chronogram, pod którym ukrywa się data fundacji. Język łaciński i niemiecki. Majuskuła humanistyczna. Wysokość liter: 1,5 - 3 cm. ; <br><br>A) GOSS * MICH * IOHANN * GESCHEIDT * IN * GRUNBERG * / G. R. * S. H. (Tłum.: Odlał mnie Johann Gescheidt w Zielonej Górze) ; <br>B) SVB. FRIDERICO. / TERTIO. PRVSSIAE. REGE. / VIGINTI. TRES. ANNOS. REGNANTE. / PAX. / IN. SILESIAE. FINES. REVERTITVR. / ELAPSIS. SEX. ET. SEMI. ANNIS. TRISTITIAE. / BELLI. FLAMMA. TERTIO. NATA. D(IE) XV. AUG(USTI) MDCCLVI. / PACE. TERTIA. SOLIDE. EXTINCTA. D(IE) XV. FEBR(UARII) MDCCLXIII. / (Tłum.: Za Fryderyka, trzeciego króla Prus, panującego 23 lata, w granice Śląska powraca pokój. Po upływie sześciu i pół lat niepomyślności, kiedy dnia 15 sierpnia 1756 po raz trzeci rozgorzał ogień wojny, na dobre został ugaszony przez trzeci pokój dnia 15 lutego 1763) ; <br>C) QUINQUE. ET. OCTO TRIUMPHIS. FRIDERICUS III.1) TERTIAM. PARAVIT. PACEM. / NUNC. PERFECTAM. SILESIAM. SIBI. PROPRIAM. PROTEGENTEM. (Tłum.: Po pięciu oraz ośmiu zwycięskich walkach, trzeci Fryderyk uzyskał trzeci pokój chroniący Śląsk uczyniony obecnie jemu przynależnym) ; <br>D) IN. GLORIAM. / DEI. T(ER) / OPT(IMI) MAX(IMI) / ET. PACIS. IN. MEMORIAM. /CAMPANAM. FUNDERE. CURAVIT. / SENATUS. POPULUSQVE. GRUNBERG(ENSIS). (Tłum.: Na chwałę Boga po trzykroć Najlepszego, Największego i na pamiątkę pokoju, zatroszczył się o odlanie dzwonu rada miejska i lud Zielonej Góry) ; <br><br>Dzwon dwukrotnie uchroniono przed przetopieniem, w 1823, a następnie w 1918 r. Początkowo znajdował się w kościele ewangelickim, czyli obecnym kościele p.w. Matki Bożej Częstochowskiej. W 1920 roku, kiedy na wieży tego kościoła zawisły cztery nowe dzwony, został powieszony na zewnątrz wieży. Do kościoła p.w. św. Jadwigi trafił dopiero po 1945 r.

Komentarz:

1) Pomimo zastosowanej formy zapisu, zarówno w inskrypcji (C), podobnie jak wcześniej w (B), chodzi o osobę króla Fryderyka II, który był trzecim z kolei władcą Prus, drugim o imieniu Fryderyk. ; 2) W inskrypcji B nierówna wysokoś liter. ; 3) G. Henschel, Die evangelische Stadtpfarrkirche "Zum Garten Christi" in Grünberg, Schlesien im ersten Jahrhundert ihres Bestehens, Grünberg 1934, s. 71; Corpus inscriptionum Poloniae, T. X: Inskrypcje województwa lubuskiego, pod red. J. Zdrenki, Z. 5: powiat zielonogórski, zebrali i opracowali A. Górski, P. Karp, Toruń 2012, nr 224.

Data wydania:

datowanie - 1763

Typ zasobu:

dzwon

Format:

image/x.djvu

Jezyk:

lat ; ger

Prawa do dysponowania publikacją:

Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego ; Górski, Adam ; Karp, Paweł